De afgelopen weken zijn we twee keer in diverse samenstellingen bij elkaar geweest om een basis te leggen onder het project om een Dobson te bouwen. De eerste avond werd besteed aan het uit elkaar halen van mijn zelfbouwdob. En verder hebben we wat gediscussieerd over de uitgangspunten, het belangrijkste onderdeel van een project, weten wat je wilt gaan doen, en wat niet.

De uitgangspunten.

1. De Dob zal gebruikt worden rond de Sterrewacht om het publiek te laten kijken, en door de leden van de Werkgroep om zelf visuele waarnemingen mee te doen.
2. De Dob moet mee kunnen naar donkerder plekken als de Wassenaarse Slag, en met andere waarneemacties ver van de Sterrewacht, in een normale personenwagen.
3. De Dob moet de geschonken hoofdspiegel volledig, en de vangspiegel als het enigszins kan, tot hun recht laten komen.
4. De Dob moet handig in elkaar zitten, zodat iedereen de kijker in elkaar kan zetten, er mee kan waarnemen en de kijker weer uit elkaar kan halen.
5. De Dob moet makkelijk te verplaatsen zijn, en daar hoef je niet heel sterk voor te zijn.
6. De Dob moet stevig in elkaar zitten en tegen een stootje kunnen zodat herhaald in- en uit elkaar halen makkelijk kan, en dat een keertje botsen niet leidt tot een beschadigde kijker.
7. Het moet duidelijk zijn dat de optiek van de kijker geschonken is.Het zou heel mooi zijn als
8. Er geen 2″ oculairen bijgekocht hoeven te worden. De spiegel is vrij snel en dat betekent dat je vrij dure oculairen zal moeten hebben om geen last te krijgen van de afbeeldingsfouten die snelle kijkers oproepen in goedkope oculairen. Op dit moment hebben we die oculairen, de 35 mm 70° Panoptic en een aantal 82° Naglers.
9. Er een coma-corrector in past om over het hele beeldveld perfecte sterretjes te kunnen zien.
10. Je ermee kan fotograferen. Maan- en planetenfotografie kan met een Dob, Deep Sky is een optie voor gevorderden die hun materiaal door en door kennen en met speciale camera’s werken.
11. De bouw zodanig is dat de onderdelen van de complete kijker in elkaar geschoven op een passagiersstoel van een auto passen.
12. De kijker automatisch kan volgen. Dat kan met een zogenaamd platform, of met een Goto-systeem speciaal voor Dobsons.

Wat we zeker niet gaan doen

• Het is niet de bedoeling dat de kijker maximaal compact is, zoals bv een kofferdob, en in het vliegtuig mee kan. Daar is de kijker ten eerste net niet snel genoeg voor (het is een f/5, je wilt daaronder zitten), en ten tweede is de kijker dan niet robuust genoeg voor publieksactiviteiten en gebruik door beginners.

Uitgangspunten 1) en 2) zijn bedoeld om de andere eisen aan te toetsen.

3) betekent dat er een moderne spiegelcel in moet, eentje waarvan je kan uitrekenen hoeveel vervorming de spiegelcel in de hoofdspiegel introduceert. Dat kan met het programma PLOP (PLate OPtimizer). Verder gaan we voor de randondersteuning gebruik maken van de Mirror Edge Calculator van de Cruxis website (een Belgische 1-meter Dobson-telescoop). Voor de volledigheid: de moderne inzichten op het gebied van spiegelcel-constructie.

4), 5) en 6) betekenen dat de kijker een truss-Dobson wordt (ofwel een vakwerk-Dobson). Met truss-dobsons is in de amateur-zelfbouwwereld heel veel ervaring opgedaan, het is de populairste manier om een goed vervoerbare Dobson te bouwen.

Bij 7) denken we aan een mooi gegraveerd plaatje voor op de spiegeldoos.