Kleine koepel: 6-duims kijker
De ‘Zesduims’ telescoop, zo genoemd naar de diameter van het objectief (ruim 16 cm, met een brandpuntsafstand van 225 cm), was de eerste volwaardige telescoop van de Leidse Sterrewacht, besteld door Kaiser kort na zijn aanstelling als directeur in 1837.
In een naschrift op het jaarverslag van 1838 beschreef hij enthousiast de bezorging en installatie van het instrument door de firma Merz uit München, in de toren van het academiegebouw aan het Rapenburg op de ochtend van 18 oktober 1838.
De kijker werd daar, draaibaar om een – naar de poolster gerichte – uuras, geplaatst op een houten opstelling en kon aldus een object aan de hemel volgen, aangedreven door een uurwerk. Mede dank zij de nageleverde micrometer van Airy, heeft Kaiser met deze kijker zeer nauwkeurig waarnemingen gedaan.
Foto 1860 P.J. Kaiser (zoon van): achterzijde Academiegebouw waar de kijker sinds 1838 werd gebruikt.
Na 23 jaar dienst aan het Rapenburg verhuisde deze oudste telescoop in 1861 naar het nieuwe observatorium en werd daar geplaatst in de zuidelijke koepel, waar hij nu nog staat, intussen op een metalen voetstuk en elektrisch aangedreven.
Tijdens de jongste renovatie van de sterrenwacht (2009 – 2011), is de kijker door de Leidse Instrumentmakers School (LIS) geheel gereviseerd.
Hier verder naar de volgende telescoop.