De fotografische kijker
In 1887 kwam in Parijs een internationale conferentie bijeen met de intentie om de hemel fotografisch in kaart te brengen, het Carte-du-Ciel project, waaraan uiteindelijk 18 sterrenwachten, verspreid over de hele wereld, zouden meewerken. Er werd een standaard kijker voorgeschreven waarmee men per keer na 30 minuten belichten een foto op glasplaat verkreeg die 4 vierkante graden besloeg, zodat er in totaal 20600 foto’s nodig zouden zijn.
Tot halverwege de 20e eeuw zijn er bijdragen geleverd, maar het project is niet afgerond. Niettemin is er een indrukwekkende erfenis en wordt er nog steeds gedigitaliseerd.
Dit project heeft ook geleid tot de oprichting van de Internationale Astronomische Unie (IAU) in 1919.
Van de Sande Bakhuyzen voelde er veel voor om een fotografische kijker in Leiden te krijgen, maar stelde andere eisen. Zijn bestelling gold een iets groter objectief en een veel grotere brandpuntsafstand. Daarmee verkreeg hij foto’s met een hogere resolutie, bedoeld voor het meten van parallaxen en eigen beweging van sterren.
Deze Leidse versie werd gebouwd door Gautier, met lenzen van hun vaste compagnon, de gebr. Henry en is in 1897 geleverd.
Het is een dubbele refractor in een vierkante buis, de fotograaf met een opening van 34 cm en een volgkijker met een opening van 15 cm. Beiden hebben een brandpuntsafstand van 524 cm.
De buis is gevat in een Engels vorkmontering, waardoor de kijker heel handelbaar is, doch beperkt is bij het naderen van de hemelpool.
Aangezien de kijker primair bedoeld was voor fotografie op glasplaten en die functie niet meer relevant is, terwijl het visueel waarnemen met de hoofdijker veel potentie zou hebben, heeft de Werkgroep een modificatie aangebracht, waardoor de oorspronkelijke cassette optioneel vervangen kan worden door een oculairhouder, die tevens kan worden benut voor digitale fotografie.
In deze modificatie moest daartoe ook een kleurcorrector worden verwerkt aangezien de optiek op de speciale gevoeligheid van de glasplaten was ingesteld.
Toegevoegd op 12 april 2015: Artikel over de fotograaf en de kleurcorrector: Fotonica October 2013
De waarneemtoren van de Fotograaf moest in 1957 wijken voor het Astro-gebouw en is toen op de huidige plaats gebouwd.
Hier verder naar de volgende telescoop.